سنسورها یا حسگرها، دستگاههای الکترونیکی هستند که توانایی تشخیص تغییرات مختلف در محیط را دارند و اطلاعات مربوط به این تغییرات را به سیستمهای دیگر ارسال میکنند. این تغییرات میتوانند شامل وضعیت فیزیکی مانند دما، فشار، رطوبت، سرعت و گازهای مختلف باشند. سنسورها برای کنترل و نظارت بر انواع مختلف دستگاهها و سیستمها استفاده میشوند و در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار میگیرند.در ادامه به بررسی بیشتر آن ها و اهمیت سنسورها و کاربرد در صنعت و زندگی میپردازیم.
انواع سنسورها در دستگاههای اندازه گیری مختلف، سیستمهای کنترل آنالوگ و دیجیتال مانند PLC مورد استفاده قرار میگیرند. کاربرد سنسورها و قابلیت اتصال آنها به دستگاه های مختلف از جمله PLC باعث شده است که سنسورها بخشی از اجزای جدا نشدنی دستگاه کنترل اتوماتیک باشند.
سنسورها اطلاعات مختلف از وضعیت اجزای متحرک سیستم را به واحد کنترل ارسال کرده و باعث تغییر وضعیت عملکرد دستگاهها میشوند.
اهمیت سنسور در صنعت
اهمیت سنسورها به دلیل توانایی آنها در تشخیص تغییرات وضعیت محیطی و انتقال دقیق اطلاعات به سیستمهای دیگر است. در بسیاری از موارد، مانیتورینگ و نظارت بر وضعیت فیزیکی محیط ضروری است. به عنوان مثال، در صنایع نفت و گاز، سنسورها برای اندازهگیری فشار، دما و رطوبت استفاده میشوند تا به صورت دقیق و به موقع از هرگونه تغییر در فرایند تولید خبر داده شود. علاوه بر این، سنسورها میتوانند در کنترل خودکار و اتوماسیون سیستمها و دستگاههای مختلف نیز مفید باشند.
در صنایع خودروسازی، سنسورها برای کنترل دمای موتور، سرعت و وضعیت خودرو استفاده میشوند. همچنین در صنایع پزشکی، سنسورها برای اندازهگیری ضربان قلب، فشار خون و دمای بدن بیماران مورد استفاده قرار میگیرند. با توجه به اینکه سنسورها قادرند به صورت دقیق و با سرعت بالا اطلاعات را جمعآوری و انتقال دهند، بسیاری از صنایع برای بهبود کیفیت و کارایی خود از آنها استفاده میکنند. به عنوان مثال، در صنعت کشاورزی، سنسورها برای اندازهگیری سطح آب، میزان نور و دمای هوا در زمینهای کشاورزی استفاده میشوند تا بهبود کیفیت محصولات و کاهش هدررفت در آب و انرژی به دست آید.
در حال حاضر، با پیشرفت فناوری، سنسورها به صورت گسترده در انواع مختلف دستگاهها و سیستمها استفاده میشوند. به عنوان مثال، سنسورها در دستگاههای هوشمند، تجهیزات پزشکی، رباتها، خودروهای بدون راننده و حتی در لوازم جانبی از جمله ساعتهای هوشمند استفاده میشوند. با افزایش استفاده از سنسورها، نیاز به توسعه و بهبود آنها نیز افزایش مییابد. در حال حاضر، تحقیقات فراوانی در زمینه بهبود دقت و حساسیت سنسورها صورت میگیرد. همچنین، توسعه سنسورهای هوشمند و قابل ارتباط با شبکههای اینترنت اشیا (IoT) نیز در حال انجام است.
کاربرد سنسورها در صنایع خودروسازی
استفاده از سنسورها در صنایع خودروسازی برای بهبود عملکرد، افزایش ایمنی و کاهش هزینه ها صورت میگیرد. در این صنعت، سنسورها برای اندازه گیری فشار، دما، سرعت، شتاب و … استفاده می شوند. به عنوان مثال، سنسورهای فشار تایر، سنسورهای دمای روغن و سنسورهای شتاب برای کنترل استهلاک لاستیک ها و بهبود عملکرد خودرو استفاده میشوند.
کاربرد سنسورها در صنایع پزشکی
استفاده از سنسورها در صنایع پزشکی به علت دقت و امنیت بالا، امکان دسترسی به اطلاعات بیمار در زمان واقعی و کاهش هزینه ها انجام می شود. در این صنعت، سنسورها برای اندازه گیری ضربان قلب، فشار خون، شکل و شمایل بدن، اکسیژن خون و… استفاده می شوند. به عنوان مثال، سنسورهای قلب برای مانیتورینگ بیماران بستری و سنسورهای دمای بدن برای کنترل و مانیتورینگ درمان بیماری های قلبی استفاده میشوند.
کاربرد سنسورها در صنایع نفت و گاز
استفاده از سنسورها در صنایع نفت و گاز به علت کاهش هزینه ها، بهبود عملکرد و افزایش ایمنی انجام می شود. در این صنعت، سنسورها برای اندازه گیری فشار، دما، سطح مایعات، جریان و… استفاده می شوند. به عنوان مثال، سنسورهای فشار برای کنترل فشار در لوله های گاز، سنسورهای دما برای کنترل دمای گاز و سنسورهای جریان برای کنترل جریان گاز استفاده میشوند. در نتیجه، سنسورها به عنوان یک تکنولوژی بسیار مهم و کلیدی در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار میگیرند.
آنها قادرند بهبود کیفیت و کارایی دستگاهها و سیستمها را فراهم کنند و در نهایت به توسعه صنایع و بهبود زندگی افراد کمک کنند. همچنین، سنسورها در حفاظت از محیط زیست نیز نقش بسیار مهمی ایفا میکنند. بسیاری از سنسورها برای اندازهگیری آلایندههای هوا، آب و خاک استفاده میشوند تا بهبود کیفیت محیط زیست و کاهش آلودگی به دست آید. همچنین، سنسورهای زلزلهشناسی و آبشارشناسی نیز به عنوان ابزارهای مهم در پیشگیری از آسیبهای ناشی از طبیعت مورد استفاده قرار میگیرند.