انواع موتور جریان مستقیم DC

انواع موتور جریان مستقیم DC را می‌توان به 3 گروه زیر دسته بندی کرد:

• موتور جاروبک‌دار
• موتور بدون جاروبک
• سروو موتور

 موتورهای جاروبک دار (Brushed Motor)

در این موتورها، میدان مغناطیسی در روتور سیم‌پیچی با عبور جریان الکتریکی از کموتاتورها و جاروبک‌های کربنی تولید می‌شود. به این علت این نوع از موتورها را جاروبک دار می‌نامند.

کموتاتور (Commutator) یک حلقه‌ی رسانای استوانه‌ای لغزان و دارای شکاف است.

هر قسمت از حلقه به انتهای هر یک از سیم‌پیچ‌های آرمیچر متصل می‌شود.

حلقه‌ رسانای کموتاتور معمولا از جنس مس ساخته می‌شود.

جاروبک‌ها (Brush) سیم‌پیچ‌های آرمیچر را از طریق کموتاتور به ترمینال خارجی موتور متصل می‌کنند.

فشار جاروبک به کموتاتور باید به اندازه‌ی کافی باشد، زیرا فشار پایین منجر به تماس ضعیف شده و در نهایت جرقه‌ی شدید و سوختن کموتاتور را به دنبال خواهد داشت.

در مقابل، فشار زیاد هم منجر به حرارت بیش از حد کموتاتور می‌شود.

برای تولید میدان مغناطیسی در این موتورها می‌توان از سیم‌پیچ‌های میدان استاتور یا آهن‌رباهای دائمی استفاده کرد.

• موتور بدون جاروبک یا براشلس (Brushless Motor)

این موتورها از یک آهن‌ربای دائمی به عنوان روتور خارجی خود استفاده کرده و یک میدان مغناطیسی را در روتور ایجاد می‌کنند. در یک موتور بدون جاروبک، آهن‌رباهای دائمی روی روتور و آهن‌رباهای الکتریکی روی استاتور قرار می‌گیرند.

سپس از یک سیستم متصل به ترانزیستورهای توان بالا برای شارژ آهن‌رباهای الکتریکی استفاده می‌شود.

دقت و بازدهی این موتورها نسبت به موتورهای جاروبک‌دار بیشتر است.

همچنین به دلیل ساختار این موتورها و عدم حضور جاروبک کربنی، جرقه‌ای زده نشده و نویز الکتریکی کمتری هم ایجاد خواهد شد.

هم‌چنین به دلیل وجود آهن‌رباهای الکتریکی روی استاتور، راحت‌تر خنک می‌شوند.

•  سروو موتور (Servo Motor)

انواع موتور جریان مستقیم DC شامل سروو موتور نیز می‌شود، چون سروو موتورها اینرسی کمی دارند، سرعت آن‌ها در کمترین زمان ممکن می‌تواند تغییر کند.

به همین دلیل، کاربرد سروو موتورها بیشتر از سایر موتورها است.

این نوع موتور به وسیله یک سیستم کنترل فیدبک، موقعیت دستگاه و همچنین قدرت و سرعت آن را تغییر می‌دهد.

سیستم کنترل فیدبک، سیستمی است که یک ورودی مرجع را با ورودی های تحت کنترل مقایسه می‌کند.

با استفاده از اختلاف میان این دو مقدار، یک رابطه از پیش تعیین شده را بین آن‌ها برقرار می‌کند.

این رابطه را برای کاربردهای مختلف سازندگان سیستم تعریف می‌کنند.

سروو موتورهای DC خود به انواع دیگری تقسیم می‌شوند که عبارتند از:

• سروو موتور کنترل موازی
• سروو موتور تحریک ثابت
• موتورهای سری
• موتورهای سری چاک‌دار

بعضی از مزایای سروو موتورهای DC عبارتند از:

• کنترل دقیق سرعت چرخش در هر دو جهت
• نسبت گشتاور به اینرسی بالا
• زمان پاسخ‌گویی سریع
• امکان تغییر جهت سریع چرخش