انواع PLC
انواع PLC در این مقاله بررسی می شود. کنترلرهای منطق برنامهپذیر (PLC) ابزارهایی هستند که در صنعت برای کنترل و مدیریت فرایندهای تولیدی استفاده میشوند. این سیستمها به کمک نرمافزار و سختافزارهای ویژه، قابلیت اجرای برنامههای کنترلی را دارا میباشند و به طور گسترده در صنایع مختلف مانند خودروسازی، پتروشیمی، ماشینآلات صنعتی و ساختمانسازی استفاده میشوند. در این مقاله، به بررسی انواع PLCها و کاربردهای آنها میپردازیم.
1. PLCهای مادونقرمز (Infrared PLCs)
PLCهای مادونقرمز (Infrared PLCs) نوعی از کنترلرهای منطق برنامهپذیر هستند که از فناوری مادون قرمز برای ارتباط و انتقال دادهها استفاده میکنند. این نوع PLC در صنایعی که نیاز به اتصال بیسیم و کنترل دستگاهها از راه دور دارند، بسیار مورد استفاده قرار میگیرند.
برخلاف PLCهای سیمی که از کابلها برای ارتباط استفاده میکنند، PLCهای مادون قرمز توانایی ارسال و دریافت اطلاعات بین دستگاهها را از طریق امواج مادون قرمز فراهم میکنند. این ویژگی آنها را مناسب برای محیطهایی میسازد که از کابلها و اتصالات سیمی جلوگیری شده و یا از امنیت بیشتری برخوردارند.
PLCهای مادون قرمز میتوانند اطلاعات را در محدودههای داخلی یا خارجی انتقال دهند و برای کنترل و مانیتورینگ دستگاهها و سنسورها استفاده شوند. با استفاده از این تکنولوژی، امکان ایجاد شبکههای بیسیم پویا و انعطافپذیر در صنعت فراهم میشود که میتواند بهبود قابل توجهی در کارایی و بهرهوری فرایندهای صنعتی به همراه داشته باشد.
2. PLCهای حفاظتی (Safety PLCs)
PLCهای حفاظتی (Safety PLCs) نوعی از کنترلرهای منطق برنامهپذیر هستند که برای ایجاد و حفظ ایمنی در فرایندهای صنعتی استفاده میشوند. این نوع PLC به منظور کنترل و مدیریت عملکرد تجهیزات و سیستمهایی که در معرض خطرات جدی و تهدیدهای ایمنی قرار دارند، طراحی شدهاند.
PLCهای حفاظتی قابلیتها و ویژگیهای اضافی ایمنی را در مقایسه با PLCهای استاندارد دارند و با رعایت استانداردهای ایمنی صنعتی مورد استفاده قرار میگیرند. آنها توانایی تشخیص و پاسخ به خطاها و وقایع ناگوار را دارا هستند و در صورت بروز هرگونه خطر یا خرابی، تحریک مدارهای ایمنی و اتخاذ اقدامات مناسب برای جلوگیری از وقوع آسیب یا آسیبپذیری افراد و تجهیزات را انجام میدهند.
PLCهای حفاظتی معمولاً دارای ورودیها و خروجیهای اضافی برای اتصال به سنسورها، شیرهای ایمنی، دکمههای اضطراری و سیستمهای حفاظتی دیگر هستند. با استفاده از این نوع PLC، صنایع مختلف مانند صنعت خودروسازی، صنعت فولاد، صنایع شیمیایی و بسیاری دیگر میتوانند محیطهای کاری ایمن تری را ایجاد کرده و ریسکهای حاد و پتانسیل خطر را به حداقل برسانند.
پیشنهاد خواندنی: ساختمان PLC
3. PLCهای برنامهپذیر کاربردی (Application-specific PLCs)
PLCهای برنامهپذیر کاربردی (Application-specific PLCs) نوعی از کنترلرهای منطق برنامهپذیر هستند که برای کاربردهای خاص و ویژه در صنعت طراحی و استفاده میشوند. این نوع PLCها به صورت سفارشی ساخته میشوند و ویژگیها، عملکرد و قابلیتهای آنها براساس نیازهای ویژه و محدوده کاربردی خاصی تعیین میشود.
PLCهای برنامهپذیر کاربردی میتوانند به طور دقیق و اختصاصی با نیازهای صنعتی سازگار شده و به بهبود عملکرد و کارایی در کاربردهای خاصی کمک کنند. این نوع PLC میتواند شامل تنظیمات و قابلیتهای خاصی باشد که برای برنامهریزی و کنترل فرآیندهای خاص در صنایع مانند رباتیک، صنعت خودرو، سیستمهای انتقال و سیستمهای خنک کننده استفاده میشود.
PLCهای برنامهپذیر کاربردی ممکن است دارای ورودیها، خروجیها و امکانات خاصی باشند که برای نیازهای خاص محیطهای صنعتی طراحی شدهاند. این نوع PLC با ارائه امکانات مخصوص، سفارشیسازی قابلیتها و سازگاری با نیازهای خاص، به صنایع کمک میکند تا فرایندهای خود را بهبود بخشند، کارایی بالاتری داشته باشند و به نتایج بهتری دست یابند.
4. PLCهای صنعتی (Industrial PLCs)
PLCهای صنعتی (Industrial PLCs) نوعی از کنترلرهای منطق برنامهپذیر هستند که برای استفاده در صنایع و فرایندهای صنعتی طراحی و تولید میشوند. این نوع PLCها برای کنترل و مانیتورینگ فرایندهای تولیدی، خطوط تولید، سیستمهای توزیع برق و کنترل دستگاهها و تجهیزات صنعتی استفاده میشوند.
PLCهای صنعتی معمولاً دارای ورودیها و خروجیهای بسیاری هستند که به اتصال به سنسورها، فعالکنندهها، موتورها، شیرها و سایر دستگاههای صنعتی کمک میکنند. این PLCها از طریق برنامهریزی و تنظیمات خاص، قادر به کنترل دقیق و هماهنگی فرایندها، تنظیم و تعیین پارامترها و ارسال دستورات به دستگاهها هستند.
PLCهای صنعتی از نظر عملکرد، پایداری و امنیت بالایی برخوردارند و با توجه به محیطهای سخت و شرایط صنعتی نیز طراحی شدهاند. آنها معمولاً قابلیتهای ارتباطی متنوعی دارند که شامل اتصال به شبکههای صنعتی مانند Ethernet، Profibus، Modbus و… است.
با استفاده از PLCهای صنعتی، صنایع مختلف مانند صنعت خودروسازی، صنعت فولاد، صنعت نفت و گاز، صنایع غذایی و صنایع شیمیایی قادر به بهبود عملکرد، افزایش بهرهوری، کاهش هزینهها و ایجاد سیستمهای کنترل هوشمند میباشند.
5. PLCهای کوچک (Compact PLCs)
PLCهای کوچک (Compact PLCs) نوعی از کنترلرهای منطق برنامهپذیر هستند که به دلیل اندازه کوچک و قابلیتهای متنوع خود، در برخی از کاربردهای محدود فراهم میشوند. این نوع PLCها عموماً دارای ابعاد کوچکتر و تعداد ورودیها و خروجیهای محدودتری نسبت به PLCهای صنعتی است.
PLCهای کوچک به دلیل اندازه کوچک و نصب آسان، معمولاً در فضاهای محدود و نصب درون دستگاهها و تجهیزات صنعتی مورد استفاده قرار میگیرند. این PLCها عموماً قابلیتهای کافی را برای کنترل ساده و محدود دستگاهها و فرایندهای صنعتی فراهم میکنند. با این حال، PLCهای کوچک هنوز قابلیتهای پیشرفتهای را دارند، مانند اتصال به شبکههای صنعتی، پشتیبانی از برنامهنویسی پیشرفته و امکان ارتباط با سایر دستگاهها و سنسورها.
PLCهای کوچک معمولاً در کاربردهایی مانند ماشینآلات خانگی، دستگاههای پزشکی، دستگاههای الکترونیکی و سیستمهای کنترل خانگی استفاده میشوند. با استفاده از PLCهای کوچک، میتوان تجهیزات را بهبود داده، کارایی آنها را افزایش داده و کنترل سادهتری را در کاربردهای خاص فراهم کرد.
منبع:
– Nise, N. S. (2010). Control Systems Engineering. John Wiley & Sons.
در زیر چند منبع معتبر را برای مطالعه بیشتر در مورد انواع PLC ها ارائه میدهیم:
1. “Programmable Logic Controllers: Principles and Applications” نوشته John W. Webb: این کتاب به صورت جامع به مفاهیم و کاربردهای PLCها در صنعت میپردازد و مفید برای درک اصول و عملکرد آنها است.
2. “PLC Programming Using RSLogix 5000: Understanding Ladder Logic and the Studio 5000 Environment” نوشته Nathan Clark: این کتاب به شیوههای برنامهنویسی انواع PLC ها با استفاده از نرمافزار RSLogix 5000 میپردازد و درک عمیقی از برنامهریزی PLCها را ارائه میدهد.
3. “Industrial Automation: Hands-On” نوشته Frank Lamb: این کتاب شامل راهنماییهای عملی برای استفاده از PLCها و اتوماسیون صنعتی است و ارائه مطالبی جامع درباره نحوه کنترل و برنامهریزی سیستمهای صنعتی میکند.
4. “Introduction to Programmable Logic Controllers” نوشته Gary Dunning: این کتاب به صورت ساده و قابل فهم به مفاهیم و عملکرد انواع PLC ها و برنامهریزی آنها میپردازد و میتواند به عنوان مقدمهای مفید در این حوزه مورد استفاده قرار بگیرد.
5. وبسایتهای تخصصی مانند Siemens PLC Support (support.industry.siemens.com) و Rockwell Automation (www.rockwellautomation.com) که اطلاعات جامع و منابع برنامهریزی انواع PLC های خاص را ارائه میدهند.
