مقاومت

قطعه مقاومت، یکی از قطعات الکترونیکی پرکاربرد است که برای محدود کردن جریان الکتریکی در مدارهای الکتریکی به کار می‌رود. این قطعه معمولاً از یک بلوک سرامیکی یا پلیمری تشکیل شده است که دو سیم برقی به دو طرف آن متصل می‌شوند. درون قطعه، یک ماده مقاومتی مانند فلزی یا کربنی قرار دارد که جریان الکتریکی را در آن محدود می‌کند. در ادامه به بررسی بیشتر درباره این قطعه می پردازیم.

واحد اندازه گیری مقاومت‌ها

نماد مداری مقاومت الکتریکی

قطعات مقاومت‌ها به صورت قطعاتی با دو سر هستند که نماد شماتیک  آن‌ها به صورت یکی از دو شکل زیر می‌باشد:

مقاومت‌ها در نقشه‌های الکتریکی با نام و مقدار آن نشان داده می‌شود. که هر مقاومت دارای نام خاصی می‌باشد. شکل زیر یک نمونه تایمر 555 را نشان می‌دهد که تعدادی مقاومت در آن به کار رفته است:

ویژگی مقاومت ها

یکی از ویژگی‌های قابل تنظیم قطعات مقاومت، مقدار مقاومت آنهاست. برای تغییر مقدار مقاومت، می‌توان از قطعات مقاومتی با مقادیر مختلف یا از قطعات قابل تنظیم استفاده کرد. قطعات قابل تنظیم، معمولاً با یک پیچ است که به وسیلهٔ یک پیچ خاص تغییر مقدار مقاومت را ممکن می‌کند. همچنین، در برخی قطعات مقاومت، مقدار مقاومت در طول زمان تغییر می‌کند که به عنوان مقاومت متغیر معروف هستند. این قطعات در برخی کاربردهای خاص مانند سنسورها و فیلترها به کار می‌روند.

انواع مقاومت‌

مقاومت‌ها به صورت و اشکال مختلفی موجود هستند که از نظر نوع نصب به صورت «سوراخ کامل» (Plated Through-Hole) یا PTH یا «فناوری نصب سطحی» (Surface-Mount Technology یا Surface-Mount Device) یا SMT/SMD وجود دارند.

1. مقاومت‌های سوراخ کامل دارای پایه‌های بلند هستند، که فلز آن‌ها خم می‌شود و می‌توان آن را به صورت دستی روی برد مدار چاپی یا PCB نصب کرد. معمولا مقاومت‌ها در برِدبُردها (Breadboard)، و هرگونه دیگری که لحیم به کوچکی مقاومت‌های SMD با اندازه 0.6 میلی‌متر نیست مورد استفاده قرار می‌گیرند. قبل از نصب به علت اشغال کم‌تر فضا توسط مقاومت‌ها پایه‌های آن کوتاه‌تر می‌شود.
2. مقاومت‌های محوری یکی از پر مصرف‌ترین مقاومت‌های سوراخ کامل هستند، که اندازه‌ای متناسب با توان نامی‌شان دارند. همان‌طور که مشاهده می‌کنید شکل زیر یک مقاومت 0.5 واتی را با اندازه 9.2 میلی‌متر و یک مقاومت 0.25 واتی را با طول 6.3 میلی‌متر نشان می‌دهد.
3. مقاومت‌های نصب سطحی معمولاً به صورت مستطیلی سیاه هستند که از دو طرف نقره‌ای، درخشان و رسانا هستند که لبه مقاومت‌های SMD رسانا می‌باشد. به دلیل کوچک بودن این مقاومت توسط یک ربات بر روی PCBها نصب می‌شوند. این نوع مقاومت‌ها معمولا نیز به قلع و لحیم کاری ندارند و معمولا با حرارت دادن روی PCB  مونتاژ می‌شوند.

مقاومت‌های SMD در اندازه‌های استاندارد 0805 (طول 0.8 میلی‌متر و عرض 0.5 میلی‌متر)، 0603 یا 0402 موجود هستند. که قابل استفاده در فضاهای کوچک که محدودیت فضایی وجود دارد مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کاربرد مقاومت