موتور دفعی یا ریپالسيوني از نظر ساختمان داخلي شبيه موتورهاي القايي و موتورهاي DC است.
اساس كار موتور دفعی بر مبنای نيروی دافعه مغناطيسي است. اين موتورها داراي انواع مختلف هستند.
در موتور ریپالسیونی، استاتور لايهاي با سيمپيچهاي پوشيده دارد و خيلي شبيه سيمپيچهاي موتور القايي است.
از طرف ديگر روتور موتور ریپالسيوني داراي يك آرميچر سيم پيچي استوانهاي است.
جاروبكها و يك كموتاتور نيز مانند آنچه در موتور DC است، ميباشد.
در موتورهاي ریپالسيوني جاروبكها به هم اتصال كوتاه شدهاند.
اگر محور جاروبک در امتداد قطبها باشد گشتاور وارده صفر میشود و موتور کار نمیکند.
همچنین وقتی محور جاروبکها بر قطبها عمود باشد ولتاژهای القا شده در رتور اثر یکدیگر را خنثی میکند.
هیچ ولتاژی در جاروبکها وجود نخواهد داشت و در نتیجه هیچ جریانی در رتور القا نشده و گشتاور راه اندازی صفر میشود. برای اینکه موتور دفعی بتواند دوران کند باید زاویه بین محور مغناطیسی استاتور و رتور 20 تا 30 درجه انتخاب شود.
برای معکوس نمودن چرخش در موتور دفعی کافیست که وضعیت جاروبکها را به طرف مخالف صفحه خنثی تغییر وضعیت دهیم.
صفحه خنثی صفحه ای است که در آن قطب اصلی وجود ندارد.
مزایا موتور دفعی
- تغییرات وسیع در سرعت
- گشتاور راه اندازی زیاد
- جریان راه اندازی کم
معایب موتور ریپالسیونی
- سر صدای این موتور زیاد است
- ضریب توان کم
- جرقههای کلکتور زیاد
- نیاز به تعمیر دورهای کلکتور
تفاوت موتور ریپالسيوني و یونیورسال
فرق بین موتور دفعی و موتور یونیورسال در این است که آرمیچر موتور یونیورسال نیز از منبع خارجی به صورت هدایت تغذیه میشود.
در حالی که در موتور ریپالسیونی روتور به صورت القایی جریان دار میشود.
جریان روتور، میدانی در امتداد محور جاروبکها ایجاد میکند و محل استقرار جاروبکها در این موتور قابل تنظیم است.
در نتیجه امتداد میدان روتور با چرخاندن مجموعه جاروبکها قابل تنظیم است.