ایمنی در کار با برق

ایمنی در کار با برق از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و قبل از انجام هر کاری باید به اصول ایمنی مربوط به آن توجه کرد. در مورد ایمنی کار با برق در فیلم‌ها و عکس‌ها و مقاله‌های فراوان تلاش بر این بوده که آگاهی لازم به افراد جهت رعایت اصول ایمنی کار با برق داده شود ولی باز هم شاهد وقوع حوادث ناشی از عدم رعایت اصول ایمنی هستیم.

برق گرفتگی جان افراد بسیاری را می‌گیرد و یا باعث خسارات بدنی جبران‌ناپذیر می‌گردد. در اینجا به این نکته اشاره می‌کنیم که طبق یک آمار در آمریکا برق گرفتگی در افرادی که سابقه بسیار بیشتری از کار با برق دارند به مراتب بالاتر است. این به این معنی است که افراد باسابقه دچار یک نوع غرور کاذب می‌شوند که آن‌ها را برق نمی گیرد و همین اشتباه باعث می‌شود که جان و یا سلامتی خود را به خطر بیندازند.

نکات مهم در ایمنی کار با برق:

• آستانه برق‌گرفتگی در انسان حدود 70 ولت می‌باشد که این مقدار می‌تواند بنابر دلایلی نظیر میزان رطوبت محیط و شرایط فیزیکی افراد متفاوت باشد.
• در کار با برق عبور جریان سبب برق‌گرفتگی می‌گردد. لذا توصیه می‌شود علی‌الخصوص در محیط‌های کارگاهی، قراردادن عایق در زیر پا تا حدودی می‌توان موثر باشد. سیم‌های پوسیده و بدنه تابلوها هم می‌تواند باعث برق‌گرفتگی شود.
• هنگام کار با وسایل برقی از قطعی برق مطمئن شوید. از قطع‌ بودن کلید اصلی به واسطه بازدید با ابزار متفاوت مانند فازمتر، ولت‌متر و حتی تستر اطمینان حاصل نمایید. زیرا گاها پس از قطع برق به علت گیر کردن کنتاکت در یک کلید و یا وجود خازن‌هایی که دشارژ نشده‌اند و یا فاز برگشتی از جای دیگر، برق‌گرفتگی اتفاق افتاده است.

نکات مهم در ایمنی کار:

• نصب فیوز مناسب و وجود سیستم ارت حداقل‌های یک سیستم برقی می‌باشد.
• سیستم ارت باید مرتب تست و بازرسی گردد. وصل یک سیم به یک وسیله دلیلی بر اینکه آن سیستم دارای ارت خوب است، نیست .
• ابزاری که با آن کار می‌کنیم از عایق سالمی برخوردار باشد. بعضا دیده شده یک ابزار معمولی مانند انبردست در اثر افتادن و اصابت با زمین باعث خرابی و شکستگی عایق دسته شده است.
• بی‌توجهی به این نکته کوچک باعث برق‌گرفتگی شده است.
•  برق‌کار نباید  انگشتر و ساعت فلزی و گردنبند داشته باشد. این اشیا باعث افزایش شدت برق‌گرفتگی حتی در تماس‌های لحظه‌ای می‌گردد.
• پس از اطمینان از قطع برق یک وسیله، با پشت دست به آن ضربه بزنید که در صورت داشتن برق احتمالی، رفلکس بدن به سمت خارج وسیله و دور شدن باشد. در غیر این‌صورت رفلکس به سمت اشیا حامل برق باعث افزایش شدت برق‌گرفتگی می‌‌گردد.
•  در جاهایی که سیم ولتاژ بالا به زمین وصل شده از قدم زدن درآن محوطه خودداری نمایید. (اصطلاحا به آن ولتاژ گام می‌گویند) و حرکت در آنجا باید به صورت پریدن جفت‌پا باشد.
• ولتاژهای DC مانند اینورترها و خازن‌ها شدت برق‌گرفتگی بیشتری دارند.

• افراد باتجربه باید دقت خود را بیشتر کنند. باید توجه شود که اولین اشتباه انسان آخرین اشتباه او خواهد بود.
• همیشه باید به این امر واقف بود، این خطر با گذشت زمان از بین نخواهد رفت.
• خطر برق‌گرفتگی در بدن مرطوب یک میلیون ‌بار بیشتر از بدن خشک است.
• اگر با برق سر و کار دارید، دمپایی یا کفش‌هایی با عایق خشک بپوشید.
• سعی کنید هیچ قسمتی از بدنتان به ‌طور مستقیم با زمین در تماس نباشد.
• با دست مرطوب و خیس به کلید، پریز و وسایل برقی دست نزنید.
• هنگام نظافت مراقب باشید تا آب به تجهیزات برقی و کنتور پاشیده نشود.

اقدامات لازم در صورت برق‌گرفتگی:

•  مصدوم را با یک وسیله عایق از جریان برق جدا کنید.
• بعضا دیده شده در اثر عجله و عدم استفاده از وسیله‌ عایق، تعداد مصدومین افزایش یافته است.
• باید مایعات قندی و نمکی و به آهستگی به مصدوم داده شود.
• از دادن مایعات فراوان به مصدوم خودداری فرمایید.
• تعداد ضربان قلب مصدوم را شمارش کنید و اگر نفس نداشت به او تنفس مصنوعی دهید.
• بلافاصله با ۱۱۵ تماس بگیرید.
• امکان دارد مصدوم با علائمی چون رنگ‌پریدگی، سرگیجه، رخوت، کاهش تعداد تنفس و ضربان قلب، دچار شوک شود.
• بنابراین فوری او را به پشت بخوابانید.
• پاهای او را ۲۰ سانتی‌متر (یک وجب) بالاتر از سطح بدنش قرار دهید.
• او را با یک پتو بپوشانید تا اتلاف گرمای بدن به حداقل برسد.
• گاهی برق‌گرفتگی با سوختگی همراه است. اگر سوختگی سطحی بود، موضع را با آب خنک شستشو داده و پانسمان کنید.
• اما اگر سوختگی عمیق بود، مصدوم را بلافاصله به مراکز درمانی برسانید.