سلف یا القاگر (INDUCTOR) یک سیمپیچ حول یک هسته مرکزی میباشد.
در پیچهها جریان گذرا از سیمپیچ، شار مغناطیسی تولید میکند که متناسب با جریان گذرنده از آن میباشد.
به سلف گاهی چوک نیز گفته میشود. در واقع یک قطعه الکتریکی پسیو است که از یک سیم پیچ تشکیل شده است.
سلفها از یک سیمپیچی محکم به دور هسته مرکزی جامد تشکیل شدهاند.
هسته به صورت استوانه است که به دور آن سیم پیچیده شده است، تا شار مغناطیسی را درون حلقه خود حفظ کند.
یک پیچه از سیم را یک القاگر یا سلف میدانند، زيرا نماد آن يك پيچه از سيم ميباشد.
سلفها بر اساس نوع هسته داخلي و سيمي كه به دور آن پيچانده شده است، دسته بندي ميشوند.
به عنوان مثال:
- هسته خالي (هوا)،
- هسته آهن سخت
- هسته فريت نرم.
اين هستهها با دو خط موازي ممتد يا منقطع هستند که در كنار نماد اصلي سلف نمايش ميدهند.
در شكل زير اين موضوع به خوبي مشخص شده است:
سلفها در برابر تغییرات جریان مخالفت یا مقاومت دارند، اما در حالت ماندگار DC، به سادگی جریان را از خود عبور میدهند.
این قابلیت سلف در مقاومت در برابر تغییرات جریان I كه آن به شار پيوندي مغناطيسي NI ارتباط دارد، «اندوکتانس» (Inductance) است و با نماد L نشان داده ميشود.
به دليل پركاربرد بودن سلفها و پیچهها، عوامل بسیاری مانند:
- شکل پیچه
- تعداد دور سیم
- تعداد لایههای سیم
- فاصله بین دورها،
- نفوذپذیری ماده هسته
- اندازه سطح مقطع هسته و … در تعیین مقدار اندوکانس آنها تاثیرگذارند.
ثابت زمانی سلف
جریان یک سلف به طور ناگهانی تغییر نميکند.
به اين دليل كه در مدت زمان صفر، جریان به اندازه محدودی تغییر خواهد كرد.
در نتیجه نرخ تغییر جریان بینهایت ميشود: di/dt = inf.
در این صورت، EMF القایی نیز بینهایت ميشود.
میدانیم ولتاژ بینهایت وجود ندارد.
اگر جریان عبوری آن بسیار سریع تغییر کند، ولتاژ بالایی در سلف القا میشود.
با توجه به مدار سلف زير در صورتي كه جرياني از سلف عبور نكند، نرخ جريان di/dt سيمپيچ نيز برابر با صفر است.
با صفر بودن نرخ جريان، EMF خودالقايي نيز برابر با صفر ميشود.