کنترلر دما دستگاهی است که در فرآیند‌های صنعتی، آزمایشگاهی و … جهت کنترل حرارت بدون دخالت اپراتور به کار می‌رود. کنترلرهای دما از نظر عملکردی به دو دسته اصلی PID و ON/OFF تقسیم می‌شوند.
ورودی یک سیستم کنترلر دما با توجه به مدل انتخابی می‌تواند شامل انواع
- سنسورهای دما از جمله ترموکوپل
- (RTD (PT100 ،PT1000 و … شود.
کنترلر پس از دریافت دمای محیطی توسط سنسور، آن را با دمای مورد نظر مقایسه کرده سپس یک خروجی تولید می‌کند.
کنترلر دما ON/OFF
این نوع کنترلرها از ساده ترین کنترلرهای دما هستند.
خروجی آن‌ها به صورت خاموش و روشن می‌باشد.
خروجی کنترلر زمانی تغییر می‌کند که دما از میزان تعیین شده بیشتر یا کمتر شود.
کنترلر دما PID
این مدل بالاترین و با ثبات ترین مدل در میان کنترلرهای حرارتی است.
برای سیستم‌هایی بسیار مناسب است که به طور نسبی دارای حجم کمی هستند.
این سیستم‌ها به تغییرات انرژی به صورت سریع واکنش نشان می‌دهند.
این مدل همچنین در سیستم‌هایی پیشنهاد می‌شود که حجم مواد مرتب عوض می‌شود.
همچنین انتظار می‌رود که کنترلر بتواند با تغییرات مداومی که در دمای تعیین شده، میزان انرژی در دسترس، مقدار حجم کنترلی، رخ می‌دهد خود را وفق دهد.
کنترلر دما PID با سه ضریب:
- p (تناسبی)
- I (انتگرالی)
- D (مشتق گیر) انجام می‌شود.
این ضرایب در حالت پیش فرض بر روی مد کارخانه قرار دارند. برای انتخاب این ضرایب باید مشخصه‌های کنترلی را به خوبی بررسی کرد. برخی از کنترلر ها دارای مد auto tuning بوده و خود کنترلر این ضرایب را تنظیم می‌کند. عدم انتخاب صحیح ضرایب باعث عملکرد ضعیف کنترلر (حتی ضعیف تر از حالت ON/OFF) می‌شود.
کاربرد کنترلر دما:
در صنایع مختلف برای مدیریت فرآیندها یا عملیات تولید استفاده می‌شود. برخی از کاربردهای متداول برای کنترل کننده‌های دما در صنعت شامل دستگاه‌های قالب گیری اکستروژن و تزریق پلاستیک، دستگاه‌های ترمو ساز، دستگاه‌های بسته بندی، فرآوری مواد غذایی، ذخیره مواد غذایی و بانک های خون است.
ویژگی‌های صنعتی به شرح زیر می باشد :
- ورودی یونیورسال برای سنسورهای RTD و TC یا سیگنال استاندارد ترانسدیوسرها
- خروجی رله یا باینری 0/5 ولت برای رله نوع SSR
- کنترل نوع ON/OFF یا PID اتوماتیک
- تابع سافت استارت
- آپشن‌های عملکرد دستی
