کنترلر فاز

از کنترلر فاز به دلیل وجود اختلالات ولتاژ در شبکه‌های برق استفاده می‌شود.

به دلیل وجود این اختلالات همواره لزوم استفاده از یک ابزار الکترونیکی جهت حفاظت از تجهیزات در برابر ورودی معیوب حس می‌شد.

برای این هدف دستگاهی به نام کنترلر فاز تولید شد که استفاده از این دستگاه از اهمیت ویژه‌ای در تابلو برق‌ها برخوردار است.

کنترلر فاز به گونه‌ای طراحی شده که در صورت بروز هریک از مشکلات زیر، برق ورودی را قطع می‌کند.

در نتیجه کنترلر فاز، از بروز مشکلات احتمالی ناشی از قطعی یا نوسانات ورودی و انتقال آن به سیستم جلوگیری می‌کند.

• ولتاژ ورودی بالاتر از حد مجاز باشد
• ولتاژ ورودی پایین‌تر از حد مجاز باشد
• قطع یکی از فازها
• جا به ‌جایی فازها
• عدم تقارن فازها
• وجود شوک‌های ناشی از قطع و وصل متوالی برق

نحوه عملکرد کنترلر فاز:

به صورت کلی بر روی هر رله کنترل فاز تعدادی ترمینال و نشانگر وجود دارد.

• اما به ‌صورت کلی در این دستگاه با بخش‌های زیر سر و کار داریم:

ورودی سه فاز برق شبکه را به ترمینال‌های R و S و T وصل می‌کنیم.

کنترلر فاز به گونه‌ای طراحی شده‌اند که با وصل صحیح سیم‌ها، نشانگر روشن خواهد شد و رله عمل می‌کند و نیازی به اتصال نول نیست.

حساسیت یا sensitivity که دستگاه یک ولوم جهت تنظیم میزان حساسیت دستگاه در مقایسه تقارن فازها دارد.

On Delay پیچ تنظیم زمان انتظار در مواقعی که خطایی رخ می‌دهد یا مدار برای اولین بار روشن می‌شود.

ترمینال ورودی فرمان:

کنترلر فاز یک  ورودی پایه COM دارد که رله داخلی دستگاه است.

به این ترمینال یک فرمان وارد می‌شود که خروجی آن را می‌توانیم در ترمینال‌های ۱۸ و ۱۶ دریافت کنیم.

ترمینال ۱۶ (خروجی NC یا نرمال بسته):

این خروجی در زمانی که ولتاژ سه فاز هیچ مشکلی نداشته باشد وصل می‌ماند و نشانگر آن نیز روشن است.

این ترمینال به کنتاکتور وصل می‌شود.

ترمینال ۱۸ (خروجی NO یا نرمال باز) در کنترلر فاز:

این ترمینال همیشه بسته می‌باشد مگر اینکه چراغ سیگنال REL روشن باشد.

در واقع این ترمینال زمانی که دستگاه خاموش باشد و یا مواقع بروز خطا که رله داخلی نیز قطع شده باشد، باز خواهد بود.

نشانگر خطا:

معمولاً یک یا دو عدد نشانگر خطا روی کنترلر فاز وجود دارد که در صورت جابه جا شدن دو فاز از سه فاز یا درصورتی‌که که ولتاژ شبکه خارج از محدوده مجاز عملکردی باشد، ضمن قطع رله داخلی، نشانگر خطا روشن خواهد شد. (محدوده مجاز ولتاژ بین ۳۰۰ تا ۴۴۰ ولت در سه فاز و ۱۸۵ تا ۲۴۰ ولت در تکفاز است).