اپتوکوپلر (optocoupler) یک قطعه الکترونیکی است که به صورت IC تولید می‌شود. کار اصلی اپتوکوپلر ایزوله کردن نقاط مختلف مدار به وسیله نور می‌باشد.
- در یک اپتوکوپلر از یک LED که نور فروسرخ یا مادون قرمز تولید می‌کند و یک قطعه نیمه‌هادی حساس به نور که برای آشکارسازی نور فروسرخ به کار می‌رود، تشکیل شده است.
- هر دو قطعه LED و قطعه حساس به نور در یک محفظه تاریک قرار داده شده‌اند.
- معنای فارسی اپتوکوپلر، متصل کننده نوری می‌باشد.
- وظیفه اپتوکوپلر اتصال دو نقطه از مدار بدون استفاده از سیم می‌باشد.
- در اپتوکوپلر به جای سیم از نور استفاده شده است.
کاربرد اپتوکوپلرها:
اپتوکوپلرها برای سوئیچ کردن قطعات الکترونیکی بزرگتر مانند ترانزیستورها و ترایاک‌ها در جداسازی بین سیگنال کنترل ولتاژ پایین (مانند میکروکنترلر) و سیگنال خروجی جریان اصلی با ولتاژ بالا مورد استفاده قرار می‌گیرند.
از کاربردهای مشترک اپتوکوپلرها می‌توان به سوئیچینگ ورودی-خروجی میکروپروسسورها، کنترل توان DC و AC، ارتباطات کامپیوتری، ایزوله‌سازی سیگنال و تنظیم منبع توان که مشکل حلقه‌های جریان زمین دارند اشاره کرد. سیگنال الکتریکی که فرستاده می‌شود می‌تواند آنالوگ (خطی) یا دیجیتال (پالسی) باشد.
انواع اپتوکوپلر:
- ترانزیستوری: این قطعه از یک LED و یک ترانزیستور نوری ساخته شده است.
- اپتوکوپلر با گیت NAND: در این نوع به جای ترانزیستور از گیت NAND استفاده شده است.
- دارلینگتون: در این قطعه، یک جفت دارلینگتون به جای ترانزیستور در مدار قرار دارد.
- دیاگ: از این قطعه برای تریگر کردن ترایاک استفاده می‌شود.
- در درایورهای اینورترهای فرکانسی و همچنین در سنسورهای جریان آن از این قطعه استفاده می‌شود.
- برای سوئیچ کردن IGBT به ولتاژهای (۱۵+ و ۵- ولت) و پالس PWM ارسالی از CPU نیاز است.
- وظیفه اپتوکوپلر ایزوله کردن گیت IGBT از مدار داخلی درایور می باشد.
- با سوییچ IGBT در صورت وجود نویز بر روی پالس، نویزها تشدید شده است.
- در سطح ولتاژ بالایی پیدا کرده و به خروجی درایو منتقل می‌گردد و به موتور آسیب می‌رساند.
