سانتریفیوژ یک وسیله صنعتی و آزمایشگاهی است که اساس کار سانتریفیوژها به اینصورت است که بر اثر چرخش روتور و نیروی گریز از مرکز، جداسازی مواد مانند ذرات جامد یک محلول و مخلوط مایعات و گازها بر اساس چگالی آنها صورت میگیرد. هرچه مواد سنگینتر باشند، فاصله بیشتری از مرکز پیدا میکنند.
سانتریفیوژها انواع مختلفی دارند که در زیر به آنها اشاره میشود.
انواع سانتریفیوژها
سانتریفیوژها از لحاظ نوع کاربرد و سرعت و در نتیجه دقت عملی که دارند.
به 2 نوع سانتریفیوژهای آزمایشگاهی و صنعتی تقسیمبندی میشوند.
کاربر باتوجه به نوع نیاز، دستگاه مورد نظر را انتخاب میکند.
سانتریفیوژهای آزمایشگاهی
سانتریفیوژها در اکثر آزمایشگاهها از جمله آزمایشگاه کلینیکی، دانشگاهی و تحقیقاتی کاربرد دارد.
و برای تصفیه سلولها، اندامکهای درون سلولها، ویروسها و پروتئینها مورد استفاده قرار میگیرد.
اینورترهای مورد استفاده برای این نوع سانتریفیوژها به صورت برد درون دستگاه تعبیه شده است.
سانتریفیوژ های صنعتی
این سانتریفیوژها برای جداسازی اجزای مختلف مواد براساس چگالی ذرات برمبنای نیروی گریز از مرکز، مورد استفاده قرار میگیرد.
سانتریفیوژها در صنعت کاربردهای مختلفی دارند که ما در اینجا چند نمونه را بیان میکنیم:
سانتریفیوژ صنایع هستهای
این نوع سانتریفیوژها برای غنیسازی اورانیوم مورد استفاده قرار میگیرند.
این دستگاه با سرعتی حدود 1000 دور در ثانیه ایزوتوپهای اورانیوم را در گاز هگزا فلوراید اورانیوم جداسازی میکند.
این نوع سانتریفیوژ از نوع گازی میباشد.
در این مورد مصرف درایوهایی با قابلیت فرکانس بالاتر از 1000hz میتوانند به این دور دست پیدا کنند.
سانتریفیوژ در صنعت نیشکر
برای تولید شکر از نیشکر، از سانتریفیوژهای صنعتی استفاده میشود.
بلورهای شکر خام را از شهد نیشکر با استفاده از نیروی گریز از مرکز جدا میکنند.
در سنوات قبل در این کاربرد الکتروموتورهایی با چند دور استفاده میشد که هم گرانتر و هم حجیمتر بودند.
ولی با وجود اینورترهای فرکانسی در سانتریفیوژها این نیاز مرتفع گردیده است.
از الکتروموتورهایی تک دور و ارزانتر میتوان استفاده نمود.
با توجه به بار ژنراتوری این کاربرد، به دو روش میتوان ولتاژ تولید شده را خنثی نمود:
روش اول: استفاده از یونیت ترمز دینامیکی (OPDB) و مقاومت ترمز برای مصرف ولتاژ تولید شده است.
روش دوم: استفاده از یونیت بازخور (OPRB) که به صورت درایو regenerative عمل میکند و ولتاژ تولید شده را به شبکه برمیگرداند.
سانتریفیوژ در صنعت قالیشویی
سانتریفیوژ در این صنعت برای خشک کردن فرش با جداسازی آب از قالی با سرعت بالای چرخش دستگاه انجام میگیرد.
دارای ابعاد و ظرفیتهای مختلف از یک تا چند فرش میباشند.
اینورتر برای سانتریفیوژ در صنعت نساجی و رنگرزی
در این صنعت برای گرفتن آب از پارچه بعد از رنگرزی از سانتریفیوژ استفاده میشود.
فن سانتریفیوژ
در این نوع فن جریان هوا توسط نیروی گریز از مرکز انتقال مییابد.
موارد مصرف آن بیشتر در مکانهایی دارای دمای بالا، جریان هوای آلوده، هوای دارای ناخالصی میباشد.
هوا به صورت موازی با محور گردش روتور وارد فن شده و عمود بر آن از فن خارج میگردد.
کاربرد اینورتر در سانتریفیوژ
نصب اینورتر بر روی سانتریفیوژ از اهمیت بالایی برخوردار میباشد که از مزایای آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تغییر سرعت مورد نیاز متناسب با کاربری دستگاه
- کاهش مصرف انرژی
- قابلیت کنترل و حفاظت دقیق
- استارت و حرکت نرم و کنترل شده
- افزایش طول عمر الکتروموتور و ادوات مکانیکی دستگاه
در صورت نیاز به فرکانسی بالاتر یا پایینتر از فرکانس برق شهر، برای سرعتهای بیشتر یا کمتر از الکتروموتور، استفاده از اینورتر برای سانتریفیوژ امری ضروری میباشد.
بار این دستگاه در اکثر موارد نرمال و ژنراتوری میباشد که با افزایش زمان شتاب افزایش و کاهشی سرعت، میتوان این مورد را مرتفع کرد.