جایگزینی موتور DC با AC با توجه به کاربرد وسیع الکتروموتورهای AC آسنکرون در صنعت، موضوع بسیار مهمی میباشد.
لازم به یادآوری است که موتورهای DC هزینه تعمیر و نگهداری بالایی دارند.
انرژی مصرفی داخلی بالاتری نسبت به موتورهای آسنکرون (قفس سنجابی) دارند.
با توجه به قیمت انرژی و لزوم صرفهجویی در انرژی و توجه به مسائل زیست محیطی تعویض اینگونه موتورها در صنعت در اولویت قرار دارد.
برای جایگزینی موتور DC با AC باید چند نکته فنی را مد نظر قرار داد:
- توان موتور (KW)
- دور نامی موتور (RPM)
- حدود کاری دور موتور (%RPM)
- گشتاور موتور (Tourqe)
- مدت زمان کارکرد موتور (%Cont)
- درجه حفاظتی یا IP
- نوع کار موتور (سبک یا سنگین)
و…
لذا علاوه بر مسائل بالا به نکاتی دیگری نیز باید توجه نمود.
در جایگزینی موتور DC با AC، باید توجه کرد که موتورهای DC از گشتاور بالاتری نسبت به موتورهای AC برخوردارند و معمولا در دورهای پایین گشتاور بالایی دارند.
دور موتورهای DC با AC متفاوت میباشد.
سرعت موتورهای AC در فرکانس 50 هرتز ایران به قطبهای آن بستگی دارد.
بیشتر دارای دورهای نامی 3000 – 1500 – 1000 – 750 و قطبهای 2 – 4 – 6 – 8 هستند.
در حالی که الکتروموتوهای DC اینگونه نیستند و دورهای مختلفی دارند.
نمونههایی برای جایگزینی موتور DC با AC :
️مثال اول:
برای یک اکسترودر که با یک الکتروموتور DC به توان 27 کیلووات با دور نامی 2500rpm که با دورهای کاری 200 تا 2300 کار میکند.
جریان پلاک آن 40 آمپر و جریان مصرفی آن حدود 10 تا 37 آمپر بوده و کاربرد آن دائمی میباشد و ضریب تبدیل آن 6 به 29 میباشد.
باید با چه الکتروموتور AC جایگزین گردد؟
جواب: توان الکتروموتور حدود 27 کیلووات میباشد که دور موتور 1500rpm مناسبترین دور و ضریب تبدیل دور 10 به 29 میباشد.
با توجه به نبودن الکتروموتور با این توان در بازار نزدیکترین توان 30kw با دور پلاک 1425rpm میباشد.
بهترین گزینه درایو با توان 37kw و با اضافه جریان %150 که باید در پشت الکتروموتور یک فن دائمی نصب گردد.
مثال دوم:
جایگزینی موتور DC با AC یک فن که با توان 63 کیلووات با دور نامی 2000rpm که حداکثر با دور کاری 1000 تا 1400 کار میکند و ضریب تبدیل آن 32 به 86 با فولی تسمه میباشد، با چه الکتروموتور AC جایگزین گردد؟
جواب : یک الکتروموتور با توان 55kw با دور نامی 1435rpm و با همان ضریب تبدیل برای کارفوق جواب میدهد.
درایوی با همان توان 55KW با اضافه جریان %120 بهترین گزینه و برای حذف بار در حال ژنراتوری یک یونیت داینامیک بریک با یک مقاومت 6Ω با توان 12kw نیز همراه درایو نصب گردد.
مثال سوم:
یک الکتروموتور DC به توان 90kw برای یک دستگاه تولید پیچ که میتواند پیچهایی با قطر سی میلیمتر و طول پنجاه سانتی متر تولید کند و دور موتور 2000rpm میباشد و با دورهای 1000 تا 1750 کار میکند، چه موتوری پیشنهاد میگردد؟
جواب : یک الکتروموتور به توان 132kw به دور 1425 با همان ضریب تبدیل استفاده میگردد.
در صورت نیاز به دور بالا، با اینورتر با همان توان میتوان تا فرکانس 60hz، دور الکتروموتور را بالا برد.
اگر بار ژنراتوری باشد، نیاز به یک یونیت و مقاومت برای کنترل ولتاژ لینک DC اینورتر دارد.
ضریب تبدیل: نسبت قطر فولیها یا نسبت تبدیل گیربکس میباشد.